Zeist,
28
november
2017
|
10:11
Europe/Amsterdam

Bart Verheggen, wetenschapper klimaat

Boze mail aan de redactie. Het is Bart Verheggen. Hij reageert op het interview met documentairemaker Marijn Poels (‘klimaatverandering is een religie geworden’). De wetenschapper voelt zich in een kwaad daglicht gesteld. Poels verwijt hem in het vraaggesprek geen tegenspraak te dulden. Verheggen ziet dat anders: “In de film ‘The uncertainty has settled’ van Marijn Poels verkopen geïnterviewden kletspraat, betreurenswaardig werk voor een journalist.”

U bent boos. Waarom precies?

“Ik denk dat het publieke debat er niet bij gebaat is, om onzin gedeeld te krijgen over een maatschappelijk relevant wetenschapsgebied.”

Wie spreekt volgens u dan wetenschappelijke wartaal in deze film?

“Piers Corbyn. Hij beweert onder meer dat de extra CO2 in de atmosfeer uit de oceanen komt.”

Klopt dat niet?

“Het is wetenschappelijk gezien onzin. Het draait hier om de wet: ‘Behoud van massa’. Als Corbyn gelijk zou hebben zou de concentratie in de oceanen moeten afnemen. Dat is geenszins het geval, deze neemt toe. Daar heb ik Marijn mee geconfronteerd. Hij zegt ‘ik weet niet wie er gelijk heeft.’”

Wat is volgens u nog meer een misvatting in de film?

“Dat de toename van de temperatuur op aarde komt door frauduleuze metingen. Ook Corbyn. Bij gebrek aan argumenten gaan sommigen over op complottheorieën en heeft men het over fraude. De temperatuurstijging op aarde is onafhankelijk van elkaar bevestigd door verschillende onderzoeksgroepen. Begin 2010 heeft een (voormalig) ‘klimaatscepticus’ en fysicus genaamd Richard Muller met geld van de gebroeders Koch al dit werk helemaal opnieuw uitgevoerd met een eigen onderzoeksgroep. Ze hadden dezelfde uitkomst als de andere onderzoeksgroepen. Het is sinds de industriële revolutie circa 1 graad warmer geworden op aarde.”

Wat zou een reden kunnen zijn van serieuze wetenschappers om onwaarheden te verkondigen?

“Uit onderzoek blijkt dat veel klimaatsceptici onvrede hebben met de voorgestelde oplossingen om de veranderingen tegen te gaan. Daarnaast kunnen ideologische weerstanden tegen overheidsingrijpen meespelen.”

Ideologische weerstanden?

“Mensen die faliekant tegen overheidsregulering zijn. Vaak zijn het mensen die er een fundamentalistische vrijemarkt ideologie op na houden en de overheid, de ‘roverheid’ noemen.”

Dus?

“Men gaat het probleem bagatelliseren. Dat zag je ook in de discussie over roken en gezondheid. Daar kwam ook een sterke lobby op gang, die tegen de gezondheidsrisico’s ageerde. Sommige wetenschappers lieten zich voor het karretje spannen van de tabaksindustrie. Een paar van dezelfde mensen zie je nu terug in de klimaatdiscussie, waarin dezelfde tactieken worden gebruikt als destijds tijdens de discussie over roken.”

Maar in die hoeken begeeft Poels zich toch niet, of zien we wat over het hoofd?

“Bij Marijn Poels zie je iets anders terug. Hij lijkt mij vooral begaan met het traditionele boerenleven, dat steeds meer verdwijnt. Daar maakt hij zich oprecht zorgen over. In Duitsland ziet hij boeren overschakelen op het beheer van windmolens voor windenergie en energiebeleid en constateert, dat daar toch wel wat nadelen aankleven. Daarom houdt hij dat kritisch onder de loep. Terecht, geen probleem. Waar ik wel een probleem mee heb, zijn de onzinverhalen die hij over klimaatwetenschap verspreidt.”

Wat is de oplossing om van de ‘flauwekul-verhalen’ af te komen?

“Er moet een cruciaal onderscheid worden gemaakt tussen de maatschappelijke en wetenschappelijke discussies. In de maatschappelijke discussies spelen meningen een rol, maar in de wetenschap geldt alleen de sterkste van de bewijsvoering.”

Conclusie?

“Kritiek uiten mag best, maar verkondig geen wetenschappelijke flauwekul. Niet op kosten van de wetenschap. Dit gaat om feiten niet om meningen.”

Toch wordt er naar de Piers Corbyn’s in deze wereld geluisterd? Waarom is dat?

“Ze zijn zeker van hun zaak en komen overtuigend over. Bovendien wil de media ook andere geluiden laten horen, dat hoort nu eenmaal bij de journalistieke ethos.”

Wat is de betekenis van de klimaatverandering voor Bart Verheggen?

“Net zoals roken gezondheidsrisico’s met zich meebrengt, veroorzaakt menselijk handelen klimaatverandering. In 1900 werd er al uitgerekend dat gassen als CO2 in de atmosfeer de temperatuur op aarde kan laten stijgen. Ook weten we dat de CO2 toename komt door het verbranden van fossiele brandstoffen. De koolstof in de CO2 heeft namelijk een fossiele vingerafdruk, die ondubbelzinnig de afkomst verraadt. Meer CO2 betekent dus een dikkere deken van CO2 om de aarde heen, die daardoor wel móet opwarmen.”

Wat dient er volgens u te gebeuren?

“Om klimaatverandering binnen de perken te houden, bijvoorbeeld onder de internationaal afgesproken twee graden grens, moeten de emissies van broeikasgassen flink naar beneden. Om dat te bereiken zal de prijs van CO2-uitstoot flink omhoog moeten.”

Met als streven?

“Later deze eeuw een CO2 neutrale economie, waardoor het klimaat zich langzaam kan stabiliseren.”

Welke rol speelt de wetenschap daarin?

“Wij zullen de basiskennis over de klimaatverandering veel beter over de bühne moeten zien te krijgen. Dat wil zeggen, dat we laten zien hoe de wetenschap überhaupt werkt. Dat we uitleggen hoe we de verschillende aspecten van de klimaatverandering allemaal te weten zijn gekomen. En wat we dan precies meten en hoe dat in zijn werk gaat. Dat is een onderbelicht aspect in de media: de gigantische traagheid die er bestaat tussen oorzaak en gevolg. Zelfs als we de emissies sterk reduceren, dan lopen de CO2-concentraties nog heel lang door. Het is als een olietanker die van koers moet veranderen. Deze traagheid wordt onvoldoende onderkend en gecommuniceerd.”

Reacties (0)
Bedankt voor uw bericht.