“Geef alle ouders in Nederland een kinderrechtenchecklist cadeau”

Maya Walangah Aumaj (30) is secretaris van KinderrechtenNU. Haar vader en moeder ontvluchtten de oorlog in Afghanistan. Voor de UHNCR deed ze onderzoek naar vluchtelingen die worden beschuldigd van oorlogsmisdaden. Aumaj zag in haar directe omgeving hoe belangrijk het is om kinderrechten preventief in te zetten.

“Mijn ouders hebben de eerste tien jaar van hun leven in Nederland aan de kant geschoven om ervoor te zorgen dat 80 andere familieleden uit de oorlog konden ontsnappen.”

“Groepsgevoel, mensen ondersteunen die het niet zo goed hebben als jij, respect voor ouderen, dat zit heel diep in onze cultuur.”

“Voor mijn onderzoek ontmoette ik een Afghaanse man die al 17-jaar vastzit in Nederland. Hij wordt verdacht van oorlogsmisdaden. Hij mag hier niet blijven en wordt ook niet het land uitgezet. Schuldig of niet, ze hebben zijn basisrechten ontnomen. Al die jaren wordt hij volledig onderhouden door de Afghaanse gemeenschap.”

“Het psychologische effect van deze 1F-status is mensonterend.”

“Ik ben geen ervaringsdeskundige, maar dat had ik heel goed kunnen zijn, met mijn vluchtelingenachtergrond. Kinderen hebben van alles meegemaakt tijdens de vlucht. Het is een heel kwetsbare groep en hun ouders hebben in de regel psychische klachten.”

“Zelf heb ik weinig problemen gekend. Bij ons thuis hadden we een heel open cultuur, mijn vader had wel last van een posttraumatische stressstoornis en depressies, maar daarover werd gewoon gepraat. Uitzonderlijk, want praten over psychische problemen is taboe in de Afghaanse cultuur.”

“Bij kinderrechten in Nederland gaat de natuurlijke aandacht uit naar probleemgebieden: gezinnen op bijstandsniveau of asielzoekers. We gaan daarin veel te snel voorbij aan ouders die beide carrière maken. Omdat ze het financieel goed voor elkaar hebben, zou er in deze gezinnen niks aan de hand zijn. Het tegendeel is vaker waar.” “Ik zat op het Rijnlands Lyceum in Oegstgeest, een elitaire school. In de tweede klas had een meisje uit een welvarende familie haar polsen doorgesneden op de wc. Niemand had oog gehad voor wat er zich afspeelde in het gezin.”

“Het verdrag van de Verenigde Naties voor de rechten van het kind, is opgesteld om de omstandigheden te verbeteren van kinderen die de meest basale dingen misten.”

“Op de landenlijst voor kinderenrechten, die de VN elk jaar opstelt, scoort Nederland slecht. Kinderen krijgen geen hulp op het juiste moment en worden onvoldoende betrokken bij het maken van overheidsbeleid.”

“Als er een vriend of vriendinnetje in de problemen zit, weten kinderen niet zo goed wat ze moeten doen. Daarom hebben we samen met kinderen op de basisschool een KinderMeldcode ontwikkeld waarmee ze een klasgenootje heel simpel kunnen helpen: zoek een volwassene die naar je luistert, die je vertrouwt en helpt.”

“KinderrechtenNU wil kinderrechten preventief inzetten om kinderen weerbaarder en sterker te maken.”

“Scheiden, kindermishandeling, huiselijk geweld, pesten… Alle kinderen komen samen in het onderwijs. Op die plek kunnen wij ze het beste bewust maken van hun rechten.”

“Kinderrechten zijn in Nederland pas gaan leven na het verhaal van Iqbal Masih. Een Pakistaanse jongen die op zijn tiende wist te ontsnappen aan kinderarbeid en hielp 3000 andere kinderen bevrijden. In 1995 werd hij op zijn twaalfde neergeschoten. Naar aanleiding van zijn dood heeft Willemijn Dupuis – oprichtster van KinderrechtenNU - een monument tegen de kinderarbeid neergezet in Delft.”

“Er zijn 119 duizend kindermishandelingen per jaar in Nederland. Dat kan fysiek of psychisch zijn.”

“Om me heen heb ik gezien hoe belangrijk het is om hulp te bieden. Ouders van een goede vriendin waren verwikkeld in een vechtscheiding. Nu is ze 30 jaar en onder behandeling van een psycholoog. Dit was heel anders gelopen, als men er in een veel vroeger stadium bij was geweest.”

“Het is verstandig om onze kinderrechtenchecklist aan alle ouders in Nederland te verstrekken. Cadeau van de samenleving voor opvoeders.”

“Op basisscholen vragen wij kinderen waar zij denken recht op te hebben. Genoeg slaap, aandacht, liefde, niet geslagen worden… Kinderen benoemen de onderwerpen zelf. Ook de pijnonderwerpen. Zo leren we ze spelenderwijs inzien, als iets niet in orde is en wat je nodig hebt om op te groeien.”

“De overheid wil een participatiemaatschappij. Participeren moet je leren. Als je kinderen leert participeren – laat meedenken bij het gemeentebeleid - dan krijg je ook participerende burgers.”