Bram Buunk
"Vrouwen zijn de ergste vijand van zichzelf"
Bram Buunk
Zeist,
24
oktober
2016
|
09:00
Europe/Amsterdam

“Altruïsme is goed doen om je eigen status te verhogen"

Abraham Buunk is hoogleraar in de evolutionaire sociale psychologie aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij schreef het boek: Oerdriften op de werkvloer. Zijn onderzoekswerk richt zich vooral op de relaties tussen mannen en vrouwen. Wat heeft hij met solidariteit?

"Er is in Engeland onderzoek gedaan naar hulpvaardigheid in woonwijken. Stel, je weet de weg niet, of je bent je portemonnee kwijt… Word je dan geholpen? Wat blijkt: in de betere buurten zijn de bewoners hulpvaardiger dan in minder welvarende woonwijken. Kennelijk gaat een hogere welvaart gepaard met meer individualisme, maar ook met meer pro-sociaal gedrag.”

“Als je wekenlang elke dag complimenten uitdeelt, ga jij jezelf ook beter voelen.”

“Solidariteit zegt mij niks. Het is een leeg begrip.”

“Individualisme heeft niks te maken met botheid, egoïsme of onbeschoftheid. Individualisme betekent dat je als mens steeds meer vrijheid hebt om je eigen keuzes te maken en steeds minder afhankelijk bent van druk of dwang.”

“Er is geen land ter wereld waar zoveel aan goede doelen wordt gegeven als in Nederland. Dat neemt bijna epidemische vormen aan.”

“Altruïsme is goed doen om je eigen status te verhogen. Dat zijn miljardairs die aan goede doelen geven. Je kunt immers niet alleen maar geldwolf zijn om in achting te stijgen. Bill Gates is daar een goed voorbeeld van.”

“In Engeland hebben ze altruïsme ook op kleinere schaal onderzocht en alle krantenartikelen verzameld over mensen die elkaar redden bij een ongeluk. Voorbeeld: als een kind dreigt te verdrinken blijken vooral mannen met een laag economische status de redders te zijn. Redden werkt namelijk enorm statusverhogend. Echter; hoe hoger de sociaaleconomische status is, hoe minder men geneigd is om spontaan te helpen bij een noodgeval. De risico’s zijn te groot.”

“Waarom mensen hulpgeven is niet helemaal te verklaren. Dat gedrag is verankerd in de evolutie. Iets wat je ook ziet bij andere intelligente diersoorten; zoals dolfijnen, olifanten en chimpansees. Dolfijnen die om een gewonde dolfijn zwemmen. Olifanten die elkaar direct steunen. Waarschijnlijk om te overleven. Je verstevigt je positie in de groep.”

“Meeleven met een ander hangt samen met de mate waarin neuronen in de hersenen worden geactiveerd bij het zien van een leed van een ander. Empathie is neuraal verankerd.”

“Ik mijd de sociale media, zet niets op Facebook, de grofheid en agressiviteit is er met geen pen te beschrijven. Maar Nederlanders zijn nogal bot. Zo staan we bekend in de wereld. Japanse en Chinese boeken beschrijven die mentaliteit al in de 15de en 16de eeuw.”

“Hoe dat komt? Ons land is sinds de 13de eeuw een verstedelijkte samenleving met een stadscultuur van kleine steden. In steden heb je per definitie meer individuele vrijheid. In Nederland hebben we eeuwenlang tegen het water gestreden. Dat levert noodzakelijke samenwerking op. Maar ook de wetenschap dat iemand anders jou nodig heeft. Daarmee krijg je ruimte jezelf meer te veroorloven, dus ook om botter te zijn, want je hebt elkaar toch nodig.”

“Ook de Nederlandse vrouw leeft al eeuwenlang in grote vrijheid. Vanaf de 11de eeuw kon ze het huis verlaten om op eigen houtje te gaan werken. Dat was bij heel veel andere volken vreemd. Daar kreeg je een Chaperonne mee.”

“Vandaag de dag zijn vrouwen in Nederland, meer dan waar ook ter wereld, geneigd om parttime te werken en veel minder, zoals hun seksegenoten in de Verenigde staten, alles opzij te zetten voor hun carrière. Veel vrouwen in Nederland hebben simpelweg geen trek om hun hele privéleven op te offeren aan hun werk.”

“Mannen zijn veel meer op status gericht. Vrouwen zijn meer inhoudelijk gericht en serieus. Mannen zien hun carrière ook meer als een spel. Vrouwen zijn in feite de ergste vijand van zichzelf. Een man denkt: ‘Ik waag het erop en zie wel.’ Een vrouw vraagt zich eerst af: ‘Ben ik hier wel klaar voor? Goed genoeg?’ Een vrouw creëert mede haar eigen glazen plafond.”

“Vrouwen zijn vaak ook venijniger in hun werk. In staat om carrières te frustreren en strenger te zijn tegen ondergeschikte vrouwen. Mannen hebben dat minder. Die zijn wel competitief, maar kennen tegelijk onderling veel meer solidariteit. Zo gauw er dreiging is van buitenaf worden interne verschillen snel opzijgezet om samen te werken en de vijand te bestrijden.”

“Op Curaçao, waar ik ook onderzoek doe, hebben mannen vaak kinderen bij meerdere vrouwen. 40 procent van de kinderen groeit op zonder vader. De meisjes die zonder vader opgroeien blijken competitiever te zijn dan hun seksegenoten. Dat uit zich in hun kleding en gedrag. Ze dragen meer make-up, hebben demonstratievere kapsels en ze stellen zich in het algemeen verleidelijker op.”

Boilerplate

Hoe solidair is Nederland?

Vanaf begin 2015 is Achmea op zoek naar antwoorden op deze vraag. We vragen publieke figuren naar hun persoonlijke mening over solidariteit. Dat levert elke week nieuwe inzichten op. Lees eerdere blogs over solidariteit in Nederland en praat mee op Facebook!

Reacties (0)
Bedankt voor uw bericht.